মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ (UTI): প্ৰতিৰোধৰ সৈতে জানিবলগীয়া অন্যান্য তথ্য

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ: বিৱৰণ, কাৰণ, ধৰণ, লক্ষণ, ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ, ঔষধ, অন্যান্য জটিলতা আৰু সঘনাই সোধা প্ৰশ্নৰ উত্তৰ | Urinary Tract Infection and its Treatment

পৰিচয় | Introduction

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ (UTI- Urinary Tract Infection) বুলিলে মূত্ৰনলীৰ যিকোনো অংশত হোৱা বা থকা সংক্ৰমণৰ  কথাক বুজা যায়। এইটো স্থানীয় প্ৰাথমিক যত্নৰ আটাইতকৈ সচৰাচৰ হোৱা সংক্ৰমণবোৰৰ ভিতৰত এটা। ৫০ বছৰৰ তলৰ প্ৰাপ্তবয়স্ক পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত এই সমস্যা কম দেখা যায়, প্ৰাপ্তবয়স্ক মহিলাৰ মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা হোৱাৰ সম্ভাৱনা পুৰুষতকৈ ৩০ গুণ বেছি।

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ দুই ধৰণৰ হয়, এটা হৈছে- সৰল আৰু এটা জটিল। সৰল নিম্ন UTI প্ৰাথমিক যত্নত আটাইতকৈ সচৰাচৰ চিকিৎসা কৰা সংক্ৰমণবোৰৰ ভিতৰত এটা হৈ থাকে।

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ আৰু প্ৰতিকাৰ

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ হৈছে শিশু (২ বছৰ বয়সৰ কমৰ) আৰু নৱজাতকৰ ক্ষেত্ৰত আটাইতকৈ সচৰাচৰ হোৱা বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণ। জীৱনৰ প্ৰথম ছয় মাহত, ল’ৰাৰ ক্ষেত্ৰত UTI অধিক সচৰাচৰ হয়। সাধাৰণতে, ৪০% মহিলাই তেওঁলোকৰ জীৱনৰ কোনো এক সময়ত শৰীৰত UTI বিকাশ কৰে। প্ৰাপ্তবয়স্ক মহিলাৰ UTI বিকশিত হোৱাৰ সম্ভাৱনা পুৰুষতকৈ ৩০ গুণ বেছি, তেওঁলোকৰ প্ৰায় আধাই তেওঁলোকৰ জীৱনকালত এই সমস্যাৰ কমেও এটা খণ্ডৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰে। গৱেষণা অনুসৰি, প্ৰতি তিনি গৰাকী মহিলাৰ ভিতৰত এগৰাকীৰ ২৪ বছৰ বয়সলৈ UTI-ৰ প্ৰথম খণ্ড দেখা দিয়ে। যৌনভাৱে সক্ৰিয় যুৱতীসকলৰ ক্ষেত্ৰত UTI সচৰাচৰ দেখা যায়। অন্যান্য সংবেদনশীল প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ ভিতৰত আছে বৃদ্ধ আৰু মূত্ৰনলীৰ কেথেটাৰাইজেচনৰ (Urethral catheterisation) প্ৰয়োজন হোৱা ৰোগী।

চিকিৎসা অবিহনে সৰল UTI-ৰ বহুতো ঘটনা স্বতঃস্ফূৰ্তভাৱে সমাধান হৈ পৰে। কিন্তু বহুতো ৰোগীয়ে লক্ষণবোৰৰ পৰা ৰেহাই পাবলৈ চিকিৎসাৰ কাষ চাপে। চিকিৎসাৰ উদ্দেশ্য হৈছে সংক্ৰমণটোক বৃক্কলৈ বিয়পা বা ওপৰৰ নলীৰ ৰোগ/পাইলোনেফ্ৰাইটিছলৈ বিকশিত হোৱা প্ৰতিহত কৰা। সংক্ৰমণটো বৃক্ক বা তাৰ ওপৰৰ অংগলৈ বিয়পিলে নেফ্ৰনৰ সূক্ষ্ম গাঁথনি ধ্বংস হ’ব পাৰে আৰু অৱশেষত উচ্চ ৰক্তচাপ হ’ব পাৰে।

আগলৈ এই প্ৰৱন্ধটিত মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত অন্যান্য তথ্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হʼব।

Read Also: পানীৰ গুৰুত্ব – আপুনি জানেনে এদিনত কিমান পানী খাব লাগে?

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ ধৰণ আৰু এইবোৰৰ লক্ষণ | Types and Symptoms of UTI

প্ৰভাৱিত অংশ অনুযায়ী মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা ৪ প্ৰকাৰৰ হʼব পাৰে –

১) মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ- 

এয়া পুৰুষৰ মূত্ৰনলীৰ (মূত্ৰাশয়ৰ পৰা বাহিৰলৈ প্ৰস্ৰাৱ কঢ়িয়াই অনা নলী) যিকোনো প্ৰদাহ। ই গনোৰিয়া (যৌন ৰূপান্তৰযোগ্য সংক্ৰমণ)-ৰ ফলত নহয়। ইয়াক কেতিয়াবা ‘Non-gonococcal urethritis’ (NGU) বুলি কোৱা হয়। কেইবাটাও জীৱকাৰকে ইয়াক সৃষ্টি কৰিব পাৰে কিন্তু, বহুক্ষেত্ৰত নিৰ্দিষ্ট জীৱটো চিনাক্ত কৰিব নোৱাৰি। সংক্ৰমণটো যোনিৰ যৌনসম্ভোগৰ জৰিয়তে সহজে ধৰা পৰিব পাৰে। ইয়াক গুহ্যদ্বাৰ বা মৌখিক যৌনসম্ভোগৰ জৰিয়তেও আহৰণ কৰিব পাৰি, যদিও এয়া বিৰল। কেতিয়াবা যৌন সংক্ৰমিত নোহোৱাকৈ এয়া হ’ব পাৰে।

লক্ষণ- 

  • লিঙ্গৰ পৰা ওলোৱা স্পষ্ট বগা স্ৰাৱ,
  • প্ৰস্ৰাৱ কৰোঁতে জ্বলা-পোৰা হোৱা, কেতিয়াবা স্ৰাৱ নোহোৱাকৈ বিষ হয়।
  • অণ্ডকোষত বিষ আৰু ফুলা। এইটো এটা গুৰুতৰ সংক্ৰমণৰ লক্ষণ হ’ব পাৰে।

২) মূত্ৰাশয়ৰ সংক্ৰমণ-

মূত্ৰাশয়ৰ সংক্ৰমণে প্ৰস্ৰাৱত বেক্টেৰিয়াৰ অন্তৰ্ভুক্তি কৰে। ই হৈছে মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ আটাইতকৈ সচৰাচৰ প্ৰকাৰ, বিশেষকৈ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত। মূত্ৰাশয় হৈছে এক পেশীবহুল মোনা যি বৃক্কৰ পৰা প্ৰস্ৰাৱ সংৰক্ষণ কৰে। এই সংৰক্ষিত প্ৰস্ৰাৱ মূত্ৰনলীৰ জৰিয়তে শৰীৰ পৰা নিৰ্গত হয়। যেতিয়া বেক্টেৰিয়াই মূত্ৰনলীত প্ৰৱেশ কৰে, প্ৰস্ৰাৱ সংক্ৰমিত কৰে আৰু মূত্ৰাশয়ৰ আৱৰণ ফুলায় তেতিয়া ইয়াক মূত্ৰাশয়ৰ সংক্ৰমণ বুলি কোৱা হয়। বেছিভাগ মহিলাই তেওঁলোকৰ জীৱনত কমেও এবাৰ এই সমস্যাত ভোগে। ই বেদনাদায়ক আৰু বিৰক্তিকৰ কিন্তু বিপদজনক বা সংক্ৰামক নহয়, আৰু যৌন সম্ভোগৰ সময়ত সংক্ৰমণটো আপোনাৰ সঙ্গীলৈ বিয়পি নপৰে।

লক্ষণ-

  • সঘনাই হোৱা প্ৰস্ৰাৱৰ অনুভৱ, কিন্তু কেৱল কেইটোপালমানে নিৰ্গত হয়।
  • প্ৰস্ৰাৱৰ কৰোতে জ্বলা-পোৰা বা বিষৰ অনুভৱ
  • তীব্ৰ গোন্ধযুক্ত প্ৰস্ৰাৱ
  • গাঢ় বা ৰক্তক্ষয়ী প্ৰস্ৰাৱ
  • তলপেটৰ বিষ
  • প্ৰস্ৰাৱত তেজ আদি।

৩) বৃক্কৰ সংক্ৰমণ-

বৃক্কৰ সংক্ৰমণ মূত্ৰাশয়ত আৰম্ভ হয় আৰু ওপৰলৈ গতি কৰি এটা বা দুয়োটায়ে বৃক্ক প্ৰভাৱিত কৰে। বিৰল ক্ষেত্ৰত, বৃক্কৰ সংক্ৰমণৰ ফলত গুৰুতৰ স্বাস্থ্য সমস্যা হ’ব পাৰে, কিন্তু দ্ৰুত চিকিৎসাই বেছিভাগ জটিলতা প্ৰতিহত কৰে।

লক্ষণ- 

আপোনাৰ বয়সৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি বৃক্কৰ সংক্ৰমণৰ লক্ষণবোৰ পৃথক হ’ব পাৰে। ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত থাকিব পাৰে- ঠাণ্ডাৰ অনুভৱ, জ্বৰ, আৰু বেদনাদায়ক প্ৰস্ৰাৱ।

৪) যোনিৰ সংক্ৰমণ-

যোনিৰ সংক্ৰমণ হৈছে যোনিৰ প্ৰদাহ যাৰ ফলত স্ৰাৱ, খজুৱতি আৰু বিষ হ’ব পাৰে। কাৰণটো সাধাৰণতে যোনিৰ বেক্টেৰিয়াৰ স্বাভাৱিক ভাৰসাম্যৰ পৰিৱৰ্তন বা সংক্ৰমণ। ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছত এষ্ট্ৰোজেনৰ স্তৰ হ্ৰাস হোৱা আৰু ছালৰ কিছুমান বিকাৰৰ ফলতো যোনিৰ সংক্ৰমণ হ’ব পাৰে। যোনিৰ সংক্ৰমণৰো তিনিটা ধৰণ থাকে-

  • বেক্টেৰিয়াৰ ফলত হোৱা যোনিৰ সংক্ৰমণ, যাৰ ফলত আপোনাৰ যোনিত থকা স্বাভাৱিক বেক্টেৰিয়াৰ পৰিৱৰ্তনৰ পৰা আন অনুজীৱৰ অত্যাধিক বৃদ্ধি হয়।
  • ইষ্ট সংক্ৰমণ, যি সাধাৰণতে কেণ্ডিডা এলবিকেন (Candida Albicans) নামৰ প্ৰাকৃতিকভাৱে উদ্ভৱ হোৱা ভেঁকুৰৰ ফলত হয়।
  • ট্ৰাইকোমোনিয়াচিছ (Trichomoniasis), যি পৰজীৱীৰ ফলত হয় আৰু সাধাৰণতে যৌন সম্ভোগৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত হয়।

লক্ষণ- 

  • যোনিৰ পৰা নিৰ্গত হোৱা বগা স্ৰাৱৰ ৰং, গোন্ধ বা পৰিমাণ সলনি হোৱা
  • যোনিৰ খজুৱতি বা জ্বলা-পোৰা
  • সহবাসৰ সময়ত বিষ
  • বেদনাদায়ক প্ৰস্ৰাৱ
  • যোনিৰ পাতল ৰক্তক্ষৰণ 

UTI-ৰ কাৰণ | Causes of UTI

  • পেৰিনিয়ামৰ পৰা ৰোগ সৃষ্টিকাৰী বেক্টেৰিয়া ওপৰলৈ উঠি UTI-ৰ সমস্যা সৃষ্টি কৰে। মহিলাসকলৰ পুৰুষতকৈ চুটি মূত্ৰনলীৰ বাবে মহিলাসকল এই সংক্ৰমণৰ সমস্যাত অধিক ভোগা দেখা যায়। তেজ-বাহিত বেক্টেৰিয়াৰ ফলত খুব কম জটিল নোহোৱা UTI হয়। এচেৰিচিয়া কোলাই (Escherichia coli) হৈছে বৃহৎ ব্যৱধানত জটিল নোহোৱা বা সৰল UTI-ৰ আটাইতকৈ সচৰাচৰ জীৱ।
  • UTI-ৰ  বাবে এটা মুখ্য বিপদাশংকাৰ কাৰক হৈছে কেথেটাৰ (Catheter) ৰ ব্যৱহাৰ। মূত্ৰনলীৰ হেৰফেৰ এটা বিপদাশংকাৰ কাৰক। 
  • যৌন সম্ভোগ আৰু শুক্ৰাণুনাশক আৰু ডায়েফ্ৰামৰ ব্যৱহাৰো UTI-ৰ  বাবে বিপদাশংকাৰ কাৰক। সঘনাই শ্ৰোণী পৰীক্ষা আৰু মূত্ৰনলীৰ শাৰীৰিক অস্বাভাৱিকতাৰ উপস্থিতিয়েও এটা UTI-ৰ  আগতীয়াকৈ নিষ্পত্তি কৰিব পাৰে।
  • বৃক্ক সংৰোপণৰ পিছত UTI অতি সচৰাচৰ হয়। দুয়োটা কাৰকৰ ভিতৰত আছে ইমিউনোচাপ্ৰেচিভ ঔষধ (Immunosuppressive drug) আৰু ভেচিকুৰেটেৰাল ৰিফ্লাক্স (Vesicoureteral reflux) ৰ ব্যৱহাৰ। 
  • অন্যান্য বিপদাশংকাৰ কাৰকবোৰৰ ভিতৰত আছে এণ্টিবায়টিক আৰু ডায়েবেটিচ মেলিটাছৰ ব্যৱহাৰ।

UTI-ৰ বাবে ঘৰুৱা উপায় | Home Remedies for UTI

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ তলত দিয়া উপায়বোৰ প্ৰভাৱশালী-

১) মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ যিমান সম্ভৱ যোনিৰ অংশক পৰিষ্কাৰ আৰু শুকান কৰি থʼব। প্ৰস্ৰাৱ কৰাৰ পিছত বা শৌচৰ পিছত ভালকৈ যোনিক ধুই পৰিষ্কাৰ কৰিলে বেক্টেৰিয়াক মূত্ৰনলীত প্ৰৱেশ কৰাৰ পৰা প্ৰতিহত কৰিব পাৰি। 

২) প্ৰাকৃতিক আঁহৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা অন্তৰ্বাস পিন্ধিব যাতে মূত্ৰনলী যিমান সম্ভৱ পৰিষ্কাৰ আৰু শুকান হৈ থাকে যাতে বেক্টেৰিয়াৰ প্ৰৱেশ প্ৰতিহত কৰিব পাৰি। অত্যাধিক টান কাপোৰ পিন্ধিলে মূত্ৰনলীলৈ বায়ুপ্ৰবাহ অৱৰুদ্ধ হ’ব পাৰে। বায়ুপ্ৰবাহ অবিহনে, বেক্টেৰিয়াই প্ৰৱেশ লাভ কৰিব পাৰে আৰু এক পৰিৱেশ প্ৰজনন কৰিব পাৰে যিয়ে UTI বিকাশৰ অনুমতি দিয়ে। নাইলনৰ দৰে সংশ্লেষিত আঁহৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা কাপোৰ পিন্ধিলে আৰ্দ্ৰতা অৱৰুদ্ধ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত বেক্টেৰিয়া বৃদ্ধি হ’ব পাৰে।

৩) যোনিত চাবোন ব্যৱহাৰ নকৰিব। যোনিত অপকাৰীৰ লগতে উপকাৰী বেক্টেৰিয়াও থাকে। দুয়োটাৰে মাজৰ সন্তুলন বজাই ৰখাটো প্ৰয়োজনীয়। চাবোনৰ ব্যৱহাৰে ইয়াক অসন্তুলিত কৰিব পাৰে, ফলত শৰীৰৰ PH স্তৰ ভৰসাম্যহীন হয় আৰু অপকাৰী বেক্টেৰীয়াৰ বৃদ্ধি হয়। আমাৰ যোনিয়ে বগা স্ৰাৱৰ নিষ্কাশনেৰে নিজকে পৰিষ্কাৰ কৰে। তথাপি প্ৰয়োজন অনুভৱ হʼলে আপোনি PH সন্তুলিত দ্ৰৱ্য ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। 

৪)  ঋতুস্ৰাৱৰ সময়ত কাপোৰ ব্যৱহাৰ কৰাৰ সলনি পেড, টেম্পন বা কাপ ব্যৱহাৰ কৰক। এইবোৰে যোনিত বেক্টেৰিয়াৰ সংক্ৰমণ বহুখিনি ৰোধ কৰিব পাৰে। কিন্তু মনত ৰাখিব, যদিও আপোনি পেড, টেম্পন বা কাপ ব্যৱহাৰ কৰিছে তথাপি ৫,৬ ঘন্টাৰ মূৰত তাক সলনি কৰাটো অত্যন্ত প্ৰয়োজনীয়। কিয়নো এইবোৰে ৰক্ত প্ৰবাহক আৱদ্ধ কৰি ৰাখে। তেনে পেড বেছি সময়ৰ বাবে যোনিৰ সংস্পৰ্শত থাকিলে অপকাৰী বেক্টেৰিয়া বৃদ্ধি হʼব পাৰে। 

৫) স্পাৰ্মিচাইড হৈছে এক প্ৰকাৰৰ জন্ম নিয়ন্ত্ৰণ যাক শুক্ৰাণু মাৰিবলৈ যৌন সম্ভোগৰ আগতে যোনিত সুমুৱাই দিয়া হয়। স্পাৰ্মিচাইডৰ ফলত জ্বলা-পোৰা হ’ব পাৰে, বেক্টেৰিয়াৰ আক্ৰমণৰ পৰা সুৰক্ষাৰ প্ৰাকৃতিক বাধা আঁতৰ কৰিব পাৰে আৰু শেষত সংক্ৰমণ প্ৰেৰিত কৰিব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও, যৌন সম্ভোগৰ আগতে আৰু পাছত লগে লগে প্ৰস্ৰাৱ কৰিলে UTI প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায়ক হʼব পাৰে।

৬) UTI থাকিলে পিউবিক এলেকাত অসুবিধা বা বিষ হ’ব পাৰে। গৰম কৰা পেড বা গৰম পানীৰ বটলৰ ব্যৱহাৰে সেই ঠাইত বিষ প্ৰশমিত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। শ্ৰোণীৰ এলেকাত প্ৰায় ১৫ মিনিটৰ বাবে তাপ প্ৰয়োগ কৰিলে এক ডাঙৰ পাৰ্থক্য হ’ব পাৰে। তাপমাত্ৰা অত্যাধিক গৰম নোহোৱাটো আৰু তাপৰ উৎসয়ে ছালক পোনপটীয়াকৈ স্পৰ্শ নকৰাটো নিশ্চিত কৰিব।

৭) যথেষ্ট পৰিমাণে পানী খাওঁক। এনে কৰিলে আপোনাৰ শৰীৰৰ আৰ্দ্ৰতা সন্তুলিত হৈ থাকিব আৰু প্ৰস্ৰাৱৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি হʼলে শৰীৰৰ পৰা অপকাৰী বেক্টেৰীয়া নিষ্কাশিত হোৱাত সহজ হʼব। 

৮) ক্ৰেনবেৰীৰ ৰস সেৱন কৰিব পাৰে। যেতিয়া মূত্ৰনলীত কোষবেৰৰ সৈতে বেক্টেৰিয়া সংলগ্ন হয়, ইয়াৰ ফলত মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ হ’ব পাৰে। ক্ৰেনবেৰী ৰসৰ সক্ৰিয় উপাদান প্ৰ’এন্থোচাইনিডিন (Proanthocyanidins)-য়ে বেক্টেৰিয়াক মূত্ৰনলীৰ বেৰৰ সৈতে সংলগ্ন হোৱাৰ পৰা প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে, যি UTI প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায়ক হয়।

৯) নহৰু খালে আপোনাৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী উন্নত হয়। নহৰু ইয়াৰ বেক্টেৰিয়া-ৰোধী আৰু ভেঁকুৰ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণৰ বাবে সুপৰিচিত। নহৰুৰ এক যৌগ এলিচিনৰ এণ্টিমাইক্ৰোবাইল গুণাগুণ আছে যি E.coli নাশ কৰাত কাৰ্যকৰী বুলি প্ৰমাণিত হৈছে। 

১০) খাদ্যত চেনিৰ পৰিমাণ কম কৰক। এক অধ্যয়ন অনুসৰি চেনি বেক্টেৰিয়াৰ প্ৰিয় খাদ্য। বেছিকৈ চেনি বা চেনিযুক্ত খাদ্য গ্ৰহন কৰিলে ই অপকাৰী বেক্টেৰীয়াৰ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।

১১) প্ৰ’বায়োটিক গ্ৰহন কৰক। প্ৰ’বায়োটিক হৈছে “ভাল” বেক্টেৰিয়াৰ পৰিপূৰক যি এক স্বাস্থ্যকৰ অন্ত্ৰ আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীক সমৰ্থন কৰে। এইবোৰে ক্ষতিকাৰক বেক্টেৰিয়াক বিকশিত হোৱাৰ পৰা প্ৰতিহত কৰিব পাৰে আৰু মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ পুনৰাবৃত্তি ৰোধ কৰিব পাৰে। মহিলাসকলৰ বাবে UTI প্ৰতিৰোধত প্ৰ’বায়োটিক লেক্টোবেচিলাছ বিশেষভাৱে কাৰ্যকৰী বুলি প্ৰমাণিত হৈছে।  

১২) উভা উৰ্চি হৈছে এক ভেষজ যাৰ প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী, কঠোৰ আৰু প্ৰস্ৰাৱৰ এণ্টিচেপ্টিক গুণাগুণ আছে। উভা উৰ্চিয়ে UTI-ৰ চিকিৎসা আৰু প্ৰতিৰোধত কাৰ্যকৰী বুলি প্ৰমাণিত হৈছে। 

১৩) অৰেগানো তেল ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। ই ইয়াৰ শক্তিশালী বেক্টেৰিয়া-ৰোধী গুণাগুণৰ বাবে সুপৰিচিত। অধ্যয়নে দেখুৱাইছে যে অৰেগানো তেল ই.কোলাই নাশ কৰাত অতি কাৰ্যকৰী হ’ব পাৰে।

Also Read: মেটাবলিজম বা বিপাক বৃদ্ধি কিদৰে কৰিব আৰু আহাৰ প্ৰনালী

UTI-ৰ জটিলতা | Complications of UTI

মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যাৰ ফলত হʼব পৰা জটিলতা সমূহ এনেধৰণৰ-

  • বাৰে বাৰে হোৱা সংক্ৰমণ, বিশেষকৈ মহিলাসকলৰ ক্ষেত্ৰত যিসকলে এবছৰৰ বা ছয় মাহৰ ভিতৰত দুই বা তাতোধিকবাৰ UTI-ত ভোগে।
  • চিকিৎসা নকৰা UTI-ৰ ফলত তীব্ৰ বা দীৰ্ঘম্যাদী বৃক্কৰ সংক্ৰমণৰ (পাইলোনেফ্ৰাইটিছ)আৰু পৰৱৰ্তী সময়ত স্থায়ীভাৱে বৃক্কৰ ক্ষতি।
  • গৰ্ভৱতী মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত কেঁচুৱা জন্মৰ সময়ত কেঁচুৱাটো কম ওজনৰ হোৱা বা অকাল প্ৰসৱৰ বিপদাশংকা বৃদ্ধি হয়।
  • পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰত বাৰে বাৰে মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ হʼলে মূত্ৰনলী সংকুচিত হʼব পাৰে। 
  • চেপচিছ- সংক্ৰমণৰ এক সম্ভাৱ্য জীৱনৰ বাবে বিপদজনক জটিলতা, বিশেষকৈ যদি সংক্ৰমণে আপোনাৰ মূত্ৰনলীৰ পৰা আপোনাৰ বৃক্কলৈ গতি কৰে।

সামৰণি | Conclusion

উক্ত প্ৰৱন্ধটিত আপোনাক মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা আৰু জড়িত তথ্যৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হʼল। এই তথ্যবোৰ কেৱল আপোনাৰ জ্ঞানাৰ্থেহে জনোৱা হʼল। আশা কৰো এই তথ্যবোৰে আপোনাক উপকৃত কৰিব।

Sources: NCBI, Trusted Source, NCBI BOOK

FAQ

১) মহিলাৰ UTI বেছিকৈ কিয় হয়?

উঃ- মূত্ৰনলীৰ মাজেৰে মূত্ৰনলীত প্ৰৱেশ কৰা বেক্টেৰিয়াৰ ফলত UTI হয়। মহিলাসকলে পুৰুষৰ তুলনাত এই সংক্ৰমণবোৰ অধিক সঘনাই অনুভৱ কৰে কিয়নো মহিলাৰ মূত্ৰনলী পুৰুষৰ তুলনাত যথেষ্ট চুটি হয় (মহিলাৰ প্ৰায় ১.৫ ইঞ্চি আৰু পুৰুষৰ ৮ ইঞ্চি)।

২) UTI কেনেকৈ নিৰ্ণয় হয়?

উঃ- সাধাৰণ লক্ষণ থকা মহিলাৰ বাবে, পৰীক্ষা পটিৰ সৈতে প্ৰস্ৰাৱৰ পৰিষ্কাৰ নমুনা পৰীক্ষা কৰিলে সাধাৰণতে প্ৰয়োজন হোৱা সকলো পোৱা যায়। শাৰীৰিক পৰীক্ষা আৰু চোনোগ্ৰাফী আন কাৰণ বোৰ বাদ দিবলৈ উপযোগী হ’ব পাৰে। যদি অতিৰিক্ত নিশ্চিতকৰণৰ প্ৰয়োজন হয়, সংস্কৃতিৰ বাবে প্ৰস্ৰাৱৰ নমুনা পৰীক্ষাগাৰলৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়। যাৰ ফলাফল কেইদিনমানৰ ভিতৰত উপলব্ধ আপোনি পাব পাৰে।

৩) UTI এক যৌন সংক্ৰমিত ৰোগ নেকি?

উঃ- নহয়। যদিও UTI সাধাৰণতে যৌন সম্ভোগৰ ২৪ ঘণ্টাৰ ভিতৰত বিকশিত হয়, সেইবোৰ যৌন সংক্ৰমিত নহয়। UTI সৃষ্টি কৰা বেক্টেৰিয়াবোৰ সহবাসৰ সময়ত শৰীৰে নধৰে। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে, যৌন কাৰ্যকলাপৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ঘৰ্ষণে এই বেক্টেৰিয়াবোৰক যোনিৰ পৰা বাহিৰলৈ আৰু মূত্ৰনলীৰ ওপৰলৈ যোৱাত সহায় কৰে। এইকাৰণে UTI-বোৰ প্ৰায়ে সহবাসৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।

৪) গৰ্ভৱতী মহিলাই UTI-ৰ বাবে এণ্টিবায়টিক গ্ৰহণ কৰাটো সুৰক্ষিত নেকি?

উঃ- গৰ্ভৱতী মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণ অধিক সচৰাচৰ হয়। মাতৃ আৰু কেঁচুৱা দুয়োৰে জটিলতা প্ৰতিহত কৰিবলৈ গৰ্ভাৱস্থাত UTI-ৰ চিকিৎসা কৰা উচিত। কেইবাটাও এণ্টিবায়টিক উপলব্ধ যিবোৰ গৰ্ভধাৰণৰ সময়ত ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সুৰক্ষিত বুলি গণ্য কৰা হয়।

৫) মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা হʼলে কোন ডাক্তৰক দেখুওৱা উচিত?

উঃ- মূত্ৰনলীৰ সংক্ৰমণৰ পৰীক্ষা কৰাবলৈ আপোনি এজন ইউৰʼলজিষ্ট (Urologist) ক দেখুওৱা উচিত।

Writer: Aparna Singha

Leave a Reply