আলুৰ উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ আৰু অপকাৰিতা | Benefits, Uses and Side Effects of Potato
পৰিদৰ্শন:
আলু (Potato) হৈছে এক স্বাস্থ্য-উপকাৰী পাচলি যাক দৈনিক খাদ্য সামগ্ৰীত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত পাচলিৰ উপকাৰী গুণাগুণৰ বিষয়ে কোনো সন্দেহ নাই। এই পাচলিবোৰত বিভিন্ন ভিটামিন, খনিজ আৰু অন্যান্য পুষ্টিৰে ভৰপূৰ যিয়ে বিভিন্ন শাৰীৰিক সমস্যা বা ৰোগ আঁতৰত ৰখাত সহায় কৰে।
আলু হৈছে ‘চোলানেচি’ পৰিয়ালৰ এটা বাৰ্ষিক উদ্ভিদ যাক ইয়াৰ খোৱা কন্দৰ বাবে খেতি কৰা হয়। আলু গছত এটা ডালযুক্ত কাণ্ড আৰু পাত একেলগে সজোৱা হয় আৰু লিফলেটবোৰ সমান আকাৰ আৰু আকৃতিৰ নহয়। আলু গছৰ পাতবোৰ ডিম্বাকৃতিৰ আৰু ১০-৩০ চেমি (৪-১২ ইঞ্চি) দীঘল আৰু ৫-১৫ চেমি (২-৬ ইঞ্চি) বহল হ’ব পাৰে। আলু গছবোৰে বগা বা নীলা ফুল আৰু হালধীয়া-সেউজীয়া জামু উৎপাদন কৰে। আলুৰ কন্দবোৰ মাটিৰ তলত বিকশিত হয় আৰু সাধাৰণতে মাটিৰ শীৰ্ষ ২৫ চেমি (১০ ইঞ্চি) ত অৱস্থিত। তাৰতম্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি, কন্দবোৰৰ ৰং হালধীয়াৰ পৰা ৰঙা বা বেঙুনীয়া লৈকে হ’ব পাৰে। আলু গছবোৰ ১ মিটাৰ (৩.৩ ফুট) তকৈ অধিক উচ্চতালৈ বৃদ্ধি হ’ব পাৰে আৰু বাৰ্ষিক উদ্ভিদ হিচাপে খেতি কৰা হয়, কেৱল এটা বৰ্ধিত ঋতুত জীয়াই থাকে। আলুক স্পুড, আইৰিছ আলু, বগা আলু বা স্পেনিছ আলু বুলিও কোৱা হয় আৰু সম্ভৱতঃ প্ৰথমে দক্ষিণ আমেৰিকাত পোৱা গৈছিল।
আলুৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ
আলু হৈছে ঠাণ্ডা বতৰৰ শস্য যিবোৰ ঠাণ্ডা বতৰত বা গৰম গ্ৰীষ্মকালথকা এলেকাত শীতকালীন শস্য হিচাপে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠভাৱে খেতি কৰা হয়। এইবোৰ তাপৰ প্ৰতি সংবেদনশীল কিন্তু পাতল হিম সহ্য কৰিব পাৰে। আলুক ৫.৮ ৰ পৰা ৬.৫ ৰ ভিতৰত পিএইচ স্তৰৰ প্ৰয়োজন। স্তৰৰ সৈতে এক গভীৰ, উৰ্বৰ, ঢিলা, ভালদৰে নিষ্কাশিত মাটিৰ প্ৰয়োজন আৰু দিনৰ তাপমাত্ৰা ১৮ ৰ পৰা ২৭° চেলচিয়াছ আৰু ১২ ৰ পৰা ১৮° চেলচিয়াছৰ ভিতৰত নিশাৰ তাপমাত্ৰা সৰ্বশ্ৰেষ্ঠলৈ বৃদ্ধি হয়। ইয়াক ডাঙৰ পাত্ৰত বা ঘৰৰ বাহিৰত ভালদৰে খেতি কৰিব পাৰি।
নিম্নলিখিত প্ৰবন্ধটোত এনে পুষ্টিকৰ পাচলি- আলুৰ উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ আৰু সাম্ভাব্য পাৰ্শ্বক্ৰিয়াৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হ’ব।
Read Also: সূৰ্য নমস্কাৰ আসনত মানৱ শৰীৰত লাভালাভ আৰু সাৱধানতা
ভাৰতত পোৱা আলুৰ ভিন্ন প্ৰজাতি | Different Species of Potato found in India
- Kufri Pukhraj
- Kufri Jyoti
- kufri Bahar
- Bhura Aloo
- Kufri Chipsona
- kufri Sindhuri
- kufri Chandramukhi
- Kufri Khyati
- Lady Rosetta
- Kufri megha
- Kufri Kanchan
- Kufri Arun
- Kufri Surya
আলুৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific Classification of Potato
- Kingdom : Plantae
- Clade : Tracheophytes
- Clade : Angiosperms
- Clade : Eudicots
- Clade : Asterid
- Order : Solanales
- Family : Solanaceae
- Genus : Solanum
- Species : S. tuberosum
- Scientific name: Solanum tuberosum
আলুত পোৱা পুষ্টিৰ পৰিমাণ | Nutritious Substances of Potato
- Water : 77 gm
- Energy : 87 kilo calorie
- Thiamine : 0.106 mg
- Riboflavin : 0.02 mg
- Vitamin C : 13.0 mg
- Protein : 1.87 gm
- Fat : 0.1 gm
- Fiber : 0.8 gm
- Carbohydrate : 20.13 gm
- Calcium : 5 mg
- Potassium : 379 mg
- Phosphorus : 44 mg
- Iron : 0.31 mg
- Niacin : 1.44 mg
আলুৰ উপকাৰিতা | Benefits of Potato
১) ছালৰ বাবে ভাল:
কোলাজেন হৈছে ছাল স্বাস্থ্যৱান ৰখাৰ এক প্ৰণালী। সূৰ্য, প্ৰদূষণ আৰু ধোঁৱাৰ ফলত হোৱা ক্ষতি প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰিবলৈ ভিটামিন চি-য়ে এণ্টিঅক্সিডেণ্ট হিচাপে কাম কৰে। আলুত থকা এই ভিটামিন চিয়ে ছাল মসৃণ আৰু সতেজ কৰাত সহায় কৰে। তদুপৰি, পোৰাৰ ওপৰত আলুৰ পেষ্ট বা ৰস প্ৰয়োগ কৰিলে ছাল ফুলা প্ৰতিহত কৰিব পাৰে আৰু জ্বলা-পোৰা ৰস হ্ৰাস কৰিব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও, আপুনি আগৰ দৰে কোমল উজ্জ্বল ছাল পাবলৈ চানবাৰ্ণ এলেকাত এই একেই পেষ্ট বা ৰস প্ৰয়োগ কৰিব পাৰে।
২) বিপাকৰ বাবে ভাল:
আলু হৈছে ভিটামিন বি৬ ৰ এক উৎকৃষ্ট উৎস। ই কাৰ্বোহাইড্ৰেট আৰু প্ৰ’টিনক গ্লুকোজ আৰু এমিনো এচিডত ভংগ কৰি শক্তি বিপাকত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। এই সৰু যৌগবোৰ শক্তি উৎপাদনৰ বাবে শৰীৰে অধিক সহজে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
৩) হাড়ৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে ভাল:
আলুত থকা লো, ফছফৰাছ, কেলচিয়াম, মেগনেছিয়াম আৰু জিংকে হাড় গঠনত সহায় কৰে আৰু লগতে ই হাড়ৰ শক্তি বজাই ৰখাত সহায় কৰে। হাড়ৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় কোলাজেনৰ উৎপাদন আৰু পৰিপক্কতাত লো আৰু জিংকে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
৪) ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে:
আলুৱে ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। আলুত ক্লোৰোজেনিক এচিড আৰু এন্থোচাইনিন থাকে, যি ৰক্তচাপ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে।
Read Also: কেফেইন (Caffeine) – স্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰিতা, সুৰক্ষা আৰু পাৰ্শ্বক্ৰিয়া
৫) প্ৰদাহ হ্ৰাস কৰে:
ক্ষাৰ আৰু প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী গুণাগুণ থকা আলুৱে পাকস্থলী আৰু ডুওডেনাম আলচাৰ প্ৰশমিত কৰে আৰু পাকস্থলীৰ এচিডিটি হ্ৰাস কৰে। আলুয়ে আৰ্থ্ৰাইটিছৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰদাহৰো পৰা সকাহ দিব পাৰে।
৬) স্নায়ুৰ বিকাৰ শান্ত কৰে:
আলুত, বিশেষকৈ ইয়াৰ বগা মাংসল অংশত, ট্ৰিপ্টোফেন নামৰ এক উপাদান থাকে যি হৈছে প্ৰাকৃতিক আৰোগ্যকাৰী গুণাগুণেৰে সমৃদ্ধ এমিনো এচিড যি স্নায়ুশান্ত কৰাত সহায় কৰে। এল-ট্ৰিপ্টোফেন হৈছে আলুত থকা এক অত্যাৱশ্যকীয় এমিনো এচিড যাক আমাৰ শৰীৰে প্ৰাকৃতিকভাৱে উৎপাদন কৰিব নোৱাৰে।
৭) হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে ভাল:
আলুৰ হৃদযন্ত্ৰৰ উপকাৰকাৰী এণ্টিঅক্সিডেণ্ট এন্থোচাইনিন থাকে যি হৃদযন্ত্ৰৰ বাবে আশ্চৰ্যকৰ উপকাৰিতা দেখুৱাব পাৰে। ইয়াত আঁহ, পটাছিয়াম, ভিটামিন চি আৰু বি৬ থাকে যিহৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে উৎকৃষ্ট বুলি জনা যায়।
৮) হজম উন্নত কৰে:
আলুত আঁহ থাকে যিয়ে পাচন প্ৰক্ৰিয়াসহজ কৰে। ফাইবাৰে হজমত এক গুৰুতৰ ভূমিকা পালন কৰে আৰু শৌচ নিষ্কাশন প্ৰক্ৰিয়াত সহায় কৰে। আলুত পটাছিয়াম থাকে, এক খনিজ যি ডায়েৰিয়াৰ পৰা আগতীয়াকৈ আৰোগ্য হোৱাত সহায় কৰিব পাৰে।
৯) মগজুৰ বাবে ভাল:
আলুত থকা এক সহ-এনজাইম আলফা লাইপোইক এচিডে সামগ্ৰিক মস্তিষ্কৰ স্বাস্থ্য বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। বিশেষজ্ঞসকলে এই এচিডক আলঝেইমাৰৰ ৰোগীসকলৰ বাবে এক নিৰাময় বুলি অভিহিত কৰিছে। আলুত থকা কেইবাটাও ভিটামিন আৰু খনিজ যেনে জিংক, ফছফৰাছ আৰু বি কমপ্লেক্স এচপি. মস্তিষ্কৰ কাৰ্যক লাঘৱ কৰে। মানুহৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰখাৰ বাবে ভিটামিন বি6 বিশেষভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ।
১০) ঋতুস্ৰাৱৰ সমস্যাৰ পৰা সকাহ দিয়ে:
কিছুমান অধ্যয়নঅনুসৰি আলুত কাৰ্বোহাইড্ৰেটৰ পৰিমাণে ঋতুস্ৰাৱৰ আগৰ লক্ষণবোৰ হ্ৰাস কৰাত আলুৰ উপকাৰিতা দেখা যায়। উচ্চ আলুকাৰ্ব ৰন্ধ্ৰে ট্ৰিপ্টোফেনৰ স্তৰ উন্নত কৰাত সহায় কৰে, যি শৰীৰত চেৰোটনিন উৎপাদন অধিক বৃদ্ধি কৰে। চেৰোটনিনৰ এই বৰ্ধিত পৰিমাণে মনক উদ্দীপিত কৰে আৰু উদ্বেগ হ্ৰাস কৰে।
১১) টোপনি বৃদ্ধি কৰে:
আলুত প্ৰাকৃতিকভাৱে পোৱা ট্ৰিপ্টোফেনেও ভাল টোপনি নিশ্চিত কৰে। লগতে, আলুত থকা পটাছিয়ামে পেশী শিথিলকাৰী হিচাপে কাম কৰে, যি অধিক আৰামদায়ক টোপনিত যোগদান কৰে।
১২) ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধিত অৰিহণা যোগায়:
আলু হৈছে ভিটামিন চি-ৰ এক ভাল উৎস। গৱেষণাই দেখুৱাইছে যে ভিটামিন চি-য়ে চৰ্দিৰ তীব্ৰতা আৰু ম্যাদ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
Read Also: 11+ মাটি কাঁদুৰিৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ – Benefits of Sessile Joyweed
আলুৰ ব্যৱহাৰ | Uses of Potato
আলু বিশেষকৈ খোৱাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আলু তেলত ভজা হয়, জুইত বেক কৰা হয়, পানীত উতলাই দিয়া হয় বা বিভিন্ন সুস্বাদু ব্যঞ্জন তৈয়াৰ কৰিবলৈ আন পাচলিৰ সৈতে মিহলোৱা হয়। ইয়াক ব্যৱহাৰৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰাৰ ৰেচিপিবোৰ অঞ্চল ভেদে পৃথক হয়। আলু বহুতো দেশ বা অঞ্চলত দৈনিক মুখ্য আহাৰ হিচাপে খোৱা হয় কিয়নো সেইবোৰ কম ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু যিকোনো পৰিৱেশত সহজে উপলব্ধ।
ইয়াৰ উপৰিও, ছালত ইয়াৰ পেষ্ট বা ৰস প্ৰয়োগ কৰি সৌন্দৰ্য অনুশীলনৰ বাবেও আলু ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সিহঁতৰ এচিডিক আৰু অন্যান্য পুষ্টিয়ে ছালখন মসৃণ আৰু উজ্জ্বল কৰি তোলে।
আলুৰ অপকাৰিতা | Side Effects of Potato
যদিও আলুৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে বহুতো উপকাৰিতা আছে কিন্তু কিছুমান ক্ষেত্ৰত ই ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱো দেখুৱাব পাৰে। এইবোৰ তলত উল্লেখ কৰা হৈছে:
- মুখেৰে খালে পকা আলু খোৱাটো নিৰাপদ। ঔষধ হিচাপে পকা আলু, আলুৰ ৰস বা আলুৰ নিষ্কাশন গ্ৰহণ কৰাটো সম্ভৱতঃ সুৰক্ষিত কিন্তু অত্যাধিক ভজা আলু খালে ওজন বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। লগতে, আলুৰ ৰস খোৱাৰ ফলত বুকুজ্বলা, ফুলা আৰু ডায়েৰিয়া হ’ব পাৰে।
- পোক-পতংগ ধৰা বা পচা আলু, সেউজীয়া আলু আৰু গজা আলু খোৱাটো অসুৰক্ষিত। সেইবোৰত বিষাক্ত ৰাসায়নিক পদাৰ্থ থাকিব পাৰে যাক ৰন্ধাৰ দ্বাৰা ধ্বংস কৰিব নোৱাৰি। এই বিষাক্ত ৰাসায়নিক পদাৰ্থবোৰৰ ফলত ঘাম, মুৰৰ বিষ, ফ্লাশিং, ওকালি অহা, বমি, ডায়েৰিয়া, পেটৰ বিষ, পিয়াহ, অস্থিৰতা আৰু আনকি মৃত্যু হ’ব পাৰে।
- গৰ্ভৱতী বা স্তন্যপান কৰোৱাৰ সময়ত ঢাকি নোলোৱা পকা আলু খোৱাটো সুৰক্ষিত। কিন্তু ঔষধ হিচাপে ব্যৱহৃত বৃহৎ পৰিমাণ সুৰক্ষিত নে নাই জানিবলৈ পৰ্যাপ্ত নিৰ্ভৰযোগ্য তথ্য নাই। গতিকে ঔষধ হিচাপে গ্ৰহণ কৰাৰ আগতে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লওঁক ।
সামৰণি | Conclusion
ওপৰোক্ত প্ৰবন্ধটোৱে আপোনাক আলুৰ উপকাৰিতা আৰু অন্যান্য সম্পৰ্কিত বিৱৰণৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰা হʼল। আশা কৰোঁ যে এই প্ৰবন্ধত উল্লেখ কৰা তথ্যই আপোনাক বিভিন্ন ধৰণে লাভান্বিত কৰিব। ধন্যবাদ!
FAQ
১) আলুৰ শিপা খাব পাৰিনে?
উঃ আলুক কেতিয়াবা শিপা শস্য বুলি কোৱা হয় কিয়নো আমি মাটিৰ তলত খেতি কৰা উদ্ভিদৰ অংশ খাওঁ। অৱশ্যে, খোৱা আলুৰ অংশটো শিপা নহয়, ই প্ৰকৃততে এক বিশেষ কাণ্ড যাক কন্দ বুলি কোৱা হয়।
২) সেউজীয়া আলু খোৱাটো সুৰক্ষিত নেকি?
উঃ আলুৰ কন্দ- আলু গছৰ বিশেষ কাণ্ড আৰু পোহৰৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা কন্দবোৰ প্ৰাকৃতিকভাৱে সেউজীয়া হৈ পৰে। দৰাচলতে, সেউজীয়া উদ্ভিদত পোৱা এক ক্ষতিহীন যৌগ – ‘ক্লোৰোফিল’। অৱশ্যে, যেতিয়া আলুৰ কন্দ বোৰ সেউজীয়া হয়, সিহঁতে সাধাৰণতে চোলানাইন নামৰ গ্লাইকলাইড যৌগ এটা গজায়। উচ্চ পৰিমাণৰ চোলানাইন থকা আলুৰ সোৱাদ তিতা হ’ব আৰু অধিক পৰিমাণত খালে ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে। গতিকে এনে কন্দ বা আলু পৰিহাৰ কৰাটো সুৰক্ষিত।
৩) কেতিয়াবা আলুৰ বাকলিত ক’লা দাগবোৰ কি দেখা যায়?
উঃ. আলুৰ কন্দ ধোৱাৰ সময়ত আপুনি কেতিয়াবা মাটিৰ দৰে ক’লা দাগ দেখিব পাৰে যিবোৰ ধোৱাৰ দ্বাৰা আঁতৰ কৰা কঠিন। এই ক’লা দাগবোৰক সাধাৰণতে “ক’লা স্কাৰ্ফ” বুলি কোৱা হয়। ক’লা স্কাৰ্ফ হৈছে এক ভেঁকুৰ যি শীতকাল কটোৱাৰ বাবে ঠাই বিচাৰি আছিল সেয়েহে আলুৰ কন্দৰ পৰা বাঢ়িছিল। এই ভেঁকুৰটো মানুহৰ বাবে ক্ষতিকাৰক নহয়। কন্দ দাণ্ডিৰ ছালৰ সকলো ক’লা দাগ আঁতৰাব নোৱাৰিলেও কন্দবোৰ খোৱাটো সম্পূৰ্ণসুৰক্ষিত।
৪) কোন ঋতুত আলু খেতি কৰা হয়?
উঃ আলু প্ৰতি বসন্তত বাৰ্ষিক উদ্ভিদ হিচাপে খেতি কৰা হয় আৰু শৰৎ কালত চপোৱা হয়। “আলু” নামৰ উদ্ভিদৰ অংশটো মাটিৰ তলত বিকশিত হয়।
৫) আলু ৰ খেতি কৰিবলৈ কি জলবায়ুৰ প্ৰয়োজন?
উঃ ঠাণ্ডা বৰ্ধিত বতৰ, পৰ্যাপ্ত বৰষুণ, আৰু গভীৰ উৰ্বৰ মাটিৰ সৈতে নাতিশীতোষ্ণ বতৰ থকা এলেকাবোৰত আলু সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ভাৱে বৃদ্ধি হয়। আলু হৈছে উত্তৰত এক গৰম বতৰৰ শস্য, হিম আৰু পোহৰৰ বাবে কোমল, আৰু দক্ষিণ আৰু পশ্চিমত ঠাণ্ডা ঋতুৰ শস্য।
Writer: Aparna Singha