ৰোগ নিৰাময়ত লাউৰ উপকাৰিতা | Benefits of Bottle Gourd

লাউৰ স্বাস্থ্যজনিত উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ, পুষ্টিগত মূল্য আৰু পাৰ্শ্বক্ৰিয়া | Bottle Gourd Health Benefits, Uses, Nutritional Value and Side Effects

Introduction

শৰীৰ  সুস্থ ৰাখিবলৈ সেউজীয়া শাক-পাচলি গ্ৰহণ কৰাটো খুবেই প্ৰয়োজনীয়। ভিন্ন ধৰণৰ পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এই সেউজীয়া শাক–পাচলি সমূহৰ নিয়মীয়া ব্যৱহাৰে আমাৰ শৰীৰক ভিন্ন ৰোগৰ পৰা ৰক্ষা কৰে  আৰু বহুবোৰ ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত সহায় কৰে। ভিন্ন পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ এনে এবিধ পাচলি হৈছে- লাউ (Bottle Gourd)। 

লাউ হৈছে এবিধ পুষ্টিকৰ পাচলি যিয়ে বহুতো স্বাস্থ্য লাভালাভ প্ৰদান কৰে। লাউ গছ গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় আফ্ৰিকাৰ স্থানীয় কিন্তু ইয়াৰ শোভাময় আৰু উপযোগী কঠিন খোলাৰ ফলৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বৰ উষ্ণ বতৰত খেতি কৰা হয়। লাউ পাচলি বিধে শৰীৰত শীতল প্ৰভাৱ প্ৰদান কৰাৰ উপৰিও হৃদযন্ত্ৰৰ বাবে যথেষ্ট উপকাৰী আৰু আনকি টোপনিৰ বিকাৰ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে। পাচলিটো এক মিটাৰতকৈ ওপৰলৈ বাঢ়িব পাৰে।

লাউৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ

উদ্ভিদ বিৱৰণ 

লাউ  উদ্ভিদ হৈছে এক বাৰ্ষিক, শক্তিশালী, একচেটিয়া, প্ৰায়ে গৰম জলবায়ুত খেতি কৰা দ্ৰুত-বৰ্ধিত বগাই যোৱা বাৰ্ষিক ভেষজ। লাউ গছৰ লতা, পাত আৰু ফুলৰ আকাৰ, লগতে ফলবোৰৰ আকাৰ আৰু আকৃতি যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন হয়। ই ৪০০ মিমি দীঘল আৰু ৪০০ মিমি বহল বৈকল্পিক, বহল, গভীৰ সেউজীয়া পাতৰ সৈতে দ্ৰাক্ষালতা হিচাপে বৃদ্ধি হয়। কাণ্ডটো প্ৰায়ে ডাঠ, কৌণিক, ৰিবড, ভঙ্গুৰ আৰু লোমযুক্ত হয় যি প্ৰায় ৫ মিটাৰ দীঘল। উদ্ভিদে গ্ৰীষ্মকালত ফুল উৎপাদন কৰে যি একচেটিয়া, বগা, ওবোভাট; ১৫ চেমি পাৰ আৰু ১০-১৫ মিমি দীঘল. কিছুমান খেতি কৰা প্ৰকাৰৰ ফল ১ মিটাৰ (প্ৰায় ৩ ফুট)তকৈ অধিক দীঘল হ’ব পাৰে।যেতিয়া ফল সতেজ হয় থাকে ফলটোৰ পাতল সেউজীয়া মসৃণ ছাল আৰু বগা মাংস থাকে। ইয়াত মুগা ৰঙৰ বীজ থাকে যি বোৰ আয়তাকাৰ, আৰু ২ চেমি দীঘল। উদ্ভিদবোৰ বীজৰ পৰা সহজে খেতি কৰিব পাৰি কিন্তু পৰিপক্ক হ’বলৈ দীঘলীয়া গৰম বতৰৰ প্ৰয়োজন হয়।

এই প্ৰবন্ধটিত লাউৰ স্বাস্থ্যজনিত  উপকাৰিতাৰ বিষয়ে এক সাম্যক তথ্য বৰ্ণনা কৰা  হৈছে।

Read Also: কোমোৰাৰ উপকাৰিতা | Benefits of Ash Gourd

১০০ গ্ৰাম লাউৰ পুষ্টিগত মূল্য | Nutritional value of per 100 g Bottle Gourd 

• Energy: 63 kJ (15 kcal)
• Carbohydrates: 3.69 g
• Dietary fibre: 1.2 g
• Fat: 0.02 g
• Protein: 0.6 g
• Vitamins
  • Thiamine (B1): 0.029 mg
  • Riboflavin (B2): 0.022 mg
  • Niacin (B3): 0.39 mg
  • Pantothenic acid (B5): 0.144 mg
  • Vitamin B6: 0.038 mg
  • Folate (B9): 4 μg
  • Vitamin C: 8.5 mg
• Minerals
  • Calcium: 24 mg
  • Iron: 0.25 mg
  • Magnesium: 11 mg
  • Manganese: 0.066 mg
  • Phosphorus: 13 mg
  • Potassium: 170 mg
  • Sodium: 2 mg
  • Zinc: 0.7 mg

লাউৰ ভিন্ন আঞ্চলিক নাম | Different Regional Names of Bottle Gourd 

• ইংৰাজী ভাষাত: Bottle Gourd
• হিন্দী ভাষাত: Ghia / Lauki
• তামিল ভাষাত: Sorekai / Chorakkai
• মালায়ালম ভাষাত: Chorakaa
• তেলুগু ভাষাত: Sorakaya / Anapakaya
• বাংলা ভাষাত: Lau
• গুজৰাটী ভাষাত: Dudhi
• মাৰাঠী ভাষাত: Pandhara Bhopla / Duniya Bhopal
• উৰিয়া ভাষাত: Lau
• পাঞ্জাৱী ভাষাত: Ghia Da Saag
• তুলু ভাষাত: Turae
• কাশ্মিৰী ভাষাত: Zeeth

লাউৰ জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | Scientific Classification of Bottle Gourd 

• Kingdom: Plantae
• Clade: Tracheophytes
• Clade: Angiosperms
• Clade: Eudicots
• Clade: Rosids
• Order: Cucurbitales
• Family: Cucurbitaceae
• Genus: Lagenaria
• Species: L. siceraria
• Scientific Name: Lagenaria siceraria

লাউৰ উপকাৰিতা | Benefits of Bottle Gourd

১.  ই পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ (Rich in nutrition)

শৰীৰক অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টি আৰু আঁহৰ পূৰণ কৰিবলৈ আপোনাৰ আহাৰত লাউ অন্তৰ্ভুক্ত কৰক। ইয়াত সংপৃক্ত চৰ্বি আৰু কলেষ্টেৰল কম, আৰু ৰিবোফ্লেভিন, জিংক, লো, মেগনেছিয়াম, ভিটামিন চি আদিৰ দৰে পুষ্টিৰে সমৃদ্ধ। ইয়াৰ লগতে ভিটামিন বি আৰু চি-ৰ সৈতে এণ্টি-জাৰণ গুণাগুণ আছে।

২. আপোনাৰ শৰীৰক হাইড্ৰেটেড ৰাখে (Keeps your body Hydrated)

গ্ৰীষ্ম কালে শৰীৰৰ পানীৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰিব পাৰে আৰু ডিহাইড্ৰেচন সৃষ্টি কৰিব পাৰে। ছডিয়াম হেৰুওৱাৰ ফলত মাইগ্ৰেইন, অস্থিৰতা আৰু জীৱনৰ বাবে বিপদজনক তাপ ষ্ট্ৰোক হয়। ৯৬ শতাংশ পানীৰ পৰিমাণ থকা লাউত  ছডিয়াম আৰু  পটাছিয়াম  থাকে আৰু শৰীৰটো পুনৰ পূৰণ কৰে, যি আপোনাক গৰম কমাবলৈ সহায় কৰে।

৩. ছালৰ যত্ন আৰু সুৰক্ষা (Skin care and protect)

লাউ য়ে  ছালখন ভিতৰৰ পৰা পৰিষ্কাৰ কৰে আৰু মুখত তেল মুকলি হোৱা নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, এনেদৰে গ্ৰীষ্মকালত অত্যাধিক ঘাম আৰু তেল উৎপাদনৰ ফলত হোৱা ব্রণৰ ব্ৰেকআউট নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। ই ছালৰ অন্যান্য  বিকাৰ নিয়ন্ত্ৰন আৰু শান্ত কৰে।

৪.  কোষ্ঠকাঠিন্য কমাবলৈ আপোনাক সহায় কৰে (Helps to treat Constipation)

গ্ৰীষ্মকালত পানী হেৰুওৱাৰ ফলত বদহজম আৰু কোষ্ঠকাঠিন্য হ’ব পাৰে। লাউত দ্ৰৱণীয় আৰু অদ্ৰৱণীয় আঁহ আৰু পানীৰ পৰিমাণ থাকে যি পাচন তন্ত্ৰ বৃদ্ধি কৰে, কোষ্ঠকাঠিন্য ৰক্ষা কৰে, আৰু এচিডিটি আৰু পেট ফুলা হ্ৰাস কৰে।

৫. ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে (Helps regulate blood pressure)

গ্ৰীষ্মকালত সাধাৰণতে ৰক্তচাপ হ্ৰাস হয় আৰু নিম্ন ৰক্তচাপ থকা ৰোগীসকলৰ বাবে ইয়াক আৰু হ্ৰাস কৰাৰ আশংকা থাকে। লাউয়ে ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰে আৰু হৃদযন্ত্ৰ স্বাস্থ্যৱান ৰাখিব পাৰে।

৬. SAD পৰা সকাহ দিব পাৰে (May relieve SAD)

গ্ৰীষ্মে প্ৰায়ে ঋতুগত প্ৰভাৱাত্মক বিকাৰ (SAD) লগত আনে, যাৰ ফলত গৰম আৰু দীঘলীয়া দিনৰ বাবে হতাশা হয়। লাউয়ে শৰীৰ আৰু মনশান্ত কৰে, আৰু মূত্ৰনাশক, নিৰাময়কাৰী আৰু বিলিয়াছ-বিৰোধী গুণাগুণ আছে যি চাপ কমায়।

৭.  ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে (Helps in weight loss)

গ্ৰীষ্মকাল হৈছে ওজন হ্ৰাসৰ বতৰ আৰু লাউ হৈছে শীৰ্ষ খাদ্যৰ ভিতৰত যি গ্ৰীষ্মকালত ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। প্ৰতি ১00 গ্ৰামত মাত্ৰ ১২ কেলৰি আৰু পানী আৰু ভৰ্তি আঁহসমৃদ্ধ হোৱাৰ সৈতে, ওজন হ্ৰাস কৰিব বিচৰা যিকোনো লোকৰ বাবে এই পাচলি অতি প্ৰয়োজনীয়।

৮. মূত্ৰনলীৰ সমস্যা (Urinary Tract Infection)

লাউ  প্ৰাকৃতিক মূত্ৰনাশক, লাউৰ ৰসে শৰীৰৰ পৰা অতিৰিক্ত পানী উলিয়াই দিয়াত সহায় কৰিব, এনেদৰে প্ৰস্ৰাৱৰ স্বাস্থ্যৰ সমস্যাৰ চিকিৎসাত কাৰ্যকৰীভাৱে সহায় কৰিব।

৯. আপোনাক ভালদৰে টোপনি যোৱাত সহায় কৰিব পাৰে (Helps in treating sleeping disorders)

গ্ৰীষ্মকালৰ ফলত নিদ্ৰাহীনতা, অপ্ৰীতিকৰ টোপনি চক্ৰ, আৰু গৰম আৰু চুটি ৰাতিৰ বাবে অনিদ্ৰা বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। ভাৰতত টোপনিৰ বিকাৰৰ প্ৰচলন অধিক। ইয়াৰ অন্যান্য লাভালাভৰ উপৰিও, লাউকীয়ে টোপনিৰ বিকাৰৰ চিকিৎসাকৰাত সহায় কৰে। ভালটোপনিৰ বাবে লাউৰ ৰস খাব। 

১০. ই শীতল প্ৰভাৱ প্ৰদান কৰে (Provides Cooling Effect)

আন এটা সম্প্ৰসাৰিত থেৰাপিউটিক সুবিধা হ’ল লাউ হৈছে আঁহ আৰু পানীৰ এক অত্যাৱশ্যকীয় মিশ্ৰণ যি শৰীৰৰ উষ্ণতা শীতল কৰিব পাৰে। আপুনি এই পাচলি খোৱাৰ পিছত আপোনাৰ শৰীৰৰ আভ্যন্তৰীণ প্ৰণালী শান্ত আৰু শৰীৰ শান্ত হ’ব।

১১. চাপ হ্ৰাস কৰে (Reduce Stress)

লাউ খোৱাটোৱে চাপ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। ইয়াৰ পানীৰ পৰিমাণে শৰীৰত শীতল প্ৰভাৱ পেলায়। ইয়াত নিৰাময়কাৰী গুণাগুণো আছে আৰু শৰীৰটো শিথিল কৰে।

১২. হৃদযন্ত্ৰৰ উপকাৰ হয় (Benefits for heart)

লাউ  হৃদযন্ত্ৰৰ বাবে অত্যন্ত উপকাৰী। প্ৰতি সপ্তাহত কমেও তিনিবাৰ ইয়াৰ ৰস খোৱাটোৱে আপোনাক স্বাস্থ্যৱান হৃদযন্ত্ৰ বজাই ৰখাত সহায় কৰিব আৰু লগতে আপোনাৰ ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ ৰাখিব।

১৩. চুলি অকালতে পকা হোৱা প্ৰতিহত কৰে (Prevents premature graying of hair)

প্ৰদূষণৰ ফলত, চুলি অকালতে পকা হোৱাটো সমগ্ৰ বিশ্বতে এক সমস্যা হিচাপে উদ্ভৱ হৈছে। প্ৰতিদিনে এগিলাচ লাউ ৰস খালে আপোনাক চুলিৰ ৰং আৰু গাঁথনি বজাই ৰখাত সহায় কৰিব পাৰে।

১৪. হজম কৰাত সহায় কৰে (Helps in Digestion)

লাউ হজম কৰাতো সহায় কৰে। আঁহ আৰু ক্ষাৰসমল সমৃদ্ধ, ই এচিডিটি ৰ চিকিৎসাত সহায় কৰে।

১৫. পেটৰ সমস্যা নিৰাময় কৰে (Cures Stomach Problems)

লাউ য়ে কোষ্ঠকাঠিন্য নিৰাময়কৰাত সহায় কৰে আৰু ডায়েৰিয়াৰো চিকিৎসা কৰে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে পাচলিত যথেষ্ট পানী আৰু আঁহ থাকে যি আপোনাৰ পাচন নলী পৰিষ্কাৰ কৰাত সহায় কৰে আৰু সহজে অন্ত্ৰচলাচল কৰিব দিয়ে। ডায়েৰিয়াৰ চিকিৎসাৰ বাবে এক সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ হ’ল এক চিকুট নিমখৰ সৈতে লাউ  ৰস খোৱা। ই আপোনাৰ শৰীৰৰ ইলেক্ট্ৰলাইট সন্তুলন বজাই ৰখাত সহায় কৰে।

Read Also: স্বাস্থ্যৰ বাবে ভোলৰ উপকাৰিতা | Health Benefits of Sponge Gourd

লাউৰ ৰসৰ উপকাৰিতা | Benefits of Bottle Gourd Juice

• ৰাতিপুৱা এগিলাচ লাউ ৰস খালে পকা চুলিৰ চিকিৎসাত সহায় কৰে।
• তিল তেলৰ সৈতে লাউ ৰস মিহলি কৰিলে অনিদ্ৰাৰ বাবে এক কাৰ্যকৰী ঔষধ প্ৰদান কৰে। প্ৰতি নিশা এই প্ৰস্তুতিৰে মূৰৰ ছালখন মালিচ কৰক।
•  মৃগীৰোগ, পাকস্থলীৰ অম্লতা, বদহজম, আলচাৰ আৰু অন্যান্য স্নায়ুৰোগৰ চিকিৎসাত লাউৰ ৰস যথেষ্ট সহায়ক।
•  লাউৰ ৰস তিতা প্ৰকাৰক হৃদযন্ত্ৰৰ টনিক, বিষক্ৰিয়াৰ প্ৰতিষেধক আৰু ব্ৰংকাইটিছ, কাহ, হাপানি আৰু বিলিজেনিক সংক্ৰমণ দূৰ কৰাৰ বাবে টনিক হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
• এগিলাচ লাউ ৰস, অলপ নিমখৰ সৈতে মিহলি কৰিলে, শৰীৰৰ পৰা অত্যাধিক ছডিয়াম হেৰুওৱা প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰে।
• লাউ ৰসে ক্ষাৰীয় মিশ্ৰণ হিচাপে কাম কৰে যি প্ৰস্ৰাৱপথত জ্বলা-পোৰা উপশম কৰে।
• লাউৰ পাতৰ পৰা আহৰণ কৰা ৰস জণ্ডিচত উপকাৰী।

লাউৰ ব্যৱহাৰ | Uses of Bottle Gourd

সমগ্ৰ বিশ্বত বিভিন্ন ধৰণৰ ষ্টু, তৰকাৰী, মাংসৰ ব্যঞ্জন, মিঠা ৰেচিপিত সতেজ লাউ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। লাউ  ভাজি, সম্বাৰ, চাটনি, চুপ, ৰাইতা আদি প্ৰস্তুত কৰাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। লাউৰ হালৱা প্ৰস্তুত কৰিও খোৱা হয়। স্বাস্থ্য লাভালাভৰ বাবে লাউৰ ৰস খোৱা হয়।

লাউৰ অপকাৰিতা | Side Effects of Bottle Gourd

লাউত বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ খনিজ আছে। সেয়েহে, অত্যাধিক ব্যৱহাৰ ক্ষতিকাৰক, কিয়নো ইয়াৰ ফলত দেহত এই ধাতৱীয় উপাদানবোৰৰ বিষাক্ত স্তৰ জমা হ’ব পাৰে। তীব্ৰ জ্বৰ আৰু শৰীৰৰ উষ্ণতাৰ উচ্চ তাৰতম্য থকা ৰোগীসকলে লাউ সেৱন পৰিহাৰ কৰিব লাগিব, ইয়াৰ শৰীৰত অধিক শীতল প্ৰভাৱৰ বাবে, যি আৰোগ্য প্ৰক্ৰিয়াবোৰ লেহেম কৰিব পাৰে।

অত্যাধিক লাউ ৰস খালে পেটৰ ৰক্তক্ষৰণ, ওকালি অহা, আলচাৰ, বমি তেজ, ডায়েৰিয়া, পেটৰ বিষ, আৰু বৃক্কৰ সমস্যাৰ দৰে স্বাস্থ্যৰ প্ৰতিকূল সমস্যা হ’ব পাৰে। বিপদাশংকা সীমিত কৰিবলৈ, সঠিক ভাৱে ৰন্ধা ৰস খোৱা উচিত আৰু তিতা সোৱাদ থকা ৰস গ্ৰহণ নকৰা উচিত।

টোকা | Note

সেয়হে লাউৰ উপকাৰিতা আৰু অপকাৰীতা সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত কিয়নো যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে আমাৰ স্বাস্থ্যৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ওপৰত উল্লেখ কৰা সমূহ কেৱল তথ্যৰ আধাৰত  সাধাৰণ জ্ঞানাৰ্থে যোগান ধৰা তথ্য। ৰোগ নিৰাময়ত ঔষধী ক্ষেত্ৰত লাউ ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো বাঞ্ছনীয়।

সামৰণি | Conclusion

এই প্ৰৱন্টিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় লাউৰ  উপকাৰিতাৰ সম্বন্ধে এক সাম্যক পৰিচয় পালে। লাউৰ  উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ।

FAQ

প্ৰশ্ন: লাউৰ সাধাৰণ নাম সমূহ কি কি?

উত্তৰ: লাউৰ সাধাৰণ নাম সমূহ হৈছে –  ‘bottle gourd’, ‘white-flowered gourd’, , ‘long melon’, ‘birdhouse gourd’, ‘New Guinea bean’ and ‘Tasmania bean’।

প্ৰশ্ন: লাউ ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰে নাই?

উত্তৰ: গ্ৰীষ্মকালত সাধাৰণতে ৰক্তচাপ হ্ৰাস হয় আৰু নিম্ন ৰক্তচাপ থকা ৰোগীসকলৰ বাবে ইয়াক আৰু হ্ৰাস কৰাৰ আশংকা থাকে। লাউয়ে ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰে আৰু হৃদযন্ত্ৰ স্বাস্থ্যৱান ৰাখিব পাৰে।

প্ৰশ্ন: লাউ ছালৰ বাবে ভালনে?

উত্তৰ: লাউ-য়ে  ছালখন ভিতৰৰ পৰা পৰিষ্কাৰ কৰে আৰু মুখত তেল মুকলি হোৱা নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, এনেদৰে গ্ৰীষ্মকালত অত্যাধিক ঘাম আৰু তেল উৎপাদনৰ ফলত হোৱা ব্রণৰ ব্ৰেকআউট নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। ই ছালৰ অন্যান্য  বিকাৰ নিয়ন্ত্ৰন আৰু শান্ত কৰে।

প্ৰশ্ন: লাউ  গছ পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত উদ্ভিদ?

উত্তৰ: লাউ গছ  ‘Cucurbitaceae’ পৰিয়ালৰ অন্তৰ্ভুক্ত।

প্ৰশ্ন: লাউৰ বৈজ্ঞানীক নাম কি?

উত্তৰ: লাউৰ বৈজ্ঞানীক নাম হৈছে ‘Lagenaria siceraria’।

Writer: Mahezubin Saikia