ভোট জলকীয়া – উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ – Benefits and uses of Ghost paper/Bhut Jolokia
চমু পৰিচয়
অসমীয়া খাদ্য প্ৰণালীত ব্যৱহৃত আৰু সকলোৰে পৰিচিত এবিধ জলকীয়া হৈছে ভোট জলকীয়া। বহুলোকে ইয়াৰ সোৱাদৰ তীক্ষ্ণতা খুবেই পছন্দ কৰে। ভোট জলকীয়া ঔষধি গুণাগুণেৰে সমৃদ্ধ। ঔষধি গুণেৰে সমৃদ্ধ হোৱাৰ উপৰিও ই এবিধ অৰ্থকাৰী সশ্য। অসমৰ জলবায়ু ভোট জলকীয়া খেতিৰ বাবে অতিকৈ উপযোগী। ভোট জলকীয়া হৈছে অসমৰ উৎকৃষ্ট ভৌগোলিক সম্পদ। ভোট জলকীয়াৰ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় উপকাৰিতা বোৰৰ বিষয়ে এই প্ৰৱন্ধটিত আলোচনা কৰা হʼব।
ভোট জলকীয়া কি?
ভোট জলকীয়া এবিধ গুল্মজাতীয় উদ্ভিদ। ভোট জলকীয়াক বিহ জলকীয়া, নগা জলকীয়া, ৰাজ মৰিচ আদি নামেৰেও জনা যায়। ভোট জলকীয়াক আন্তঃপ্ৰজাতিৰ বৰ্ণসংকৰ জলকীয়া।
ভাৰতবৰ্ষত অসম, অৰুণাচল প্ৰদেশ, নাগালেণ্ড আৰু মণিপুৰত ইয়াৰ খেতি কৰা হয়। ভোট জলকীয়াক ২০০৭ চনত পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ জ্বলা জলকীয়া হিচাপে Guinness Book of world Records ত লিপিবদ্ধ কৰা হৈছে।
ভোট জলকীয়াৰ উৎপত্তি
ভোট জলকীয়াৰ উৎপত্তি অসম ৰাজ্যত হৈছিল। চাহ খেতিৰ লগতে, অসমৰ ভূ- গঠনেও ভোট জলকীয়াৰ খেতি সমৰ্থন কৰে। এইবিধ জলকীয়া অসমৰ লগতে উত্তৰ – পূবৰ ৰাজ্যসমূহত পোৱা যায়।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বজাৰত ভোট জলকীয়াৰ চাহিদা
বৰ্তমান ভোট জলকীয়া বিশ্বব্যাপী জনপ্ৰিয়। বহুতো ঔষধি আৰু ব্যৱহাৰিক উপযোগিতাৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ৰ বজাৰত ভোট জলকীয়াৰ চাহিদা যথেষ্ট বেছি। ভোট জলকীয়াৰ জ্বলাৰ মাত্ৰা অত্যাধিক হোৱা বাবে Oleoresin capsicums আৰু Capsaicin অতি উল্লেখনীয় উৎস। শুকান ভোট জলকীয়াৰ ৰঙা বৰণৰ ছালখন Oleoresin paprika ৰ উপযুক্ত উৎস হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এইবিধ জলকীয়াৰ চাহিদা বিশ্বৰ বজাৰত Whole dry pod flakes আৰু powder হিচাপেই অধিক। ছিংগাপুৰ আৰু থাইলেণ্ডত শুকান ভোট জলকীয়া চাহিদা যথেষ্ট বেছি।
বৈশিষ্ট সম্পাদনা
ভোট জলকীয়াবোৰ পকিলে ইয়াৰ জোখ ৬০-৮০ মিলিমিটাৰ দীঘল আৰু ৩৫-৩০ মিলি মিটাৰ বহল হয়। কেঁচা থাকোতে ইয়াৰ বৰণৰ সেউজীয়া আৰু পকিলে ইয়াৰ বৰণ ৰঙা, হালধীয়া, কমলা হয়। ভোট জলকীয়া ভিতৰত বহুবোৰ বীজ থাকে এইবোৰৰ সোৱাদো বহু বেছি জ্বলা হয়।
Read Also: কেহেৰাজ – উপকাৰিতা, ঔষধি গুণাগুণ আৰু ব্যৱহাৰ – Benefits of Bhringraj
ভোট জলকীয়াৰ ভিন্ন ভাষিক নাম
- ইংৰাজী ভাষাত : Ghost pepper, Hot pepper
- হিন্দী ভাষাত : Raja Mircha
- মণিপুৰী ভাষাত : Umorok, Oomorok
- বাংলা ভাষাত : Naga morich
- অসমীয়া ভাষাত : Bhut jolokia, Nag jolokia, Bih- jolokia
১০০ গ্ৰাম ভোট জলকীয়াৰ পুষ্টিৰ মূল্য
- Energy : 24.44 kcal
- Carbohydrate : 2.36 gram
- Protein : 1.59 gram
- Dietary fiber : 4.83 gram
- Iron : 1.98 miligram
- Zink : 0.15 milligram
- Phosphorus : 40 milligram
- Copper : 0.19 milligram
- Manganese : 0.19 milligram
- Calcium : 8.79 milligram
- Capsaicin : 460 miligram
- Dihydro- Capsaicin : 90 milligram
ভোট জলকীয়াৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ (Benefits of Bhut Jolokia)
১. পাচন নলীৰ লাভালাভ (Benefits the Digestive tract):
এইটো প্ৰতি-স্বজ্ঞাত যেন লাগিব পাৰে, কিন্তু জলকীয়াত থকা কেপচাইচিনে প্ৰকৃততে এক বিৰক্তিকৰ-বিৰোধী হিচাপে কাম কৰে। আলচাৰ থকা লোকসকলক গৰম মচলাযুক্ত খাদ্য পৰিহাৰ কৰিবলৈ প্ৰায়েই কোৱা হয়, কিন্তু গৱেষণাই প্ৰকাশ কৰিছে যে জলকীয়া আলচাৰৰ বাবে উপকাৰী। উদাহৰণ স্বৰূপে, জালুকৰ গুৰিয়ে পাচন সমস্যাত সহায় কৰিবলৈ এণ্টি-অক্সিডেণ্ট আৰু অন্যান্য ৰাসায়নিক পদাৰ্থ প্ৰদান কৰে যেনে, পাকস্থলীৰ বিকাৰ নিৰাময় কৰা, অন্ত্ৰৰ গেছ হ্ৰাস কৰা, ডায়েৰিয়া নিৰাময় কৰা আৰু ক্ৰেম্পৰ প্ৰাকৃতিক প্ৰতিকাৰ হিচাপে কাম কৰা।
ই পাচন নলীত এচিডিটি হ্ৰাস কৰি এনে কৰে যাৰ ফলত আলচাৰ হয়। ই লেলাৱতি প্ৰস্তুত কৰাত সহায় কৰে আৰু হজমত সহায় কৰা গেষ্ট্ৰিক ৰস উদ্দীপিত কৰে।
২.স্বাস্থ্যৱান হৃদযন্ত্ৰৰ প্ৰচাৰ কৰে (Promotes a healthy heart):
ভোট জলকীয়াই হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য আৰু সংবহন প্ৰণালীত সহায় কৰে আৰু তেজৰ চিৰাম কলেষ্টেৰল হ্ৰাস কৰি হৃদৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰে আৰু লিপিড জমা হ্ৰাস কৰে, আৰু সেয়েহে, অত্যাধিক তেজ গোট মৰাটো বিপৰীত কৰে। ই তেজৰ প্ৰবাহত সহায় কৰিবলৈ ৰক্তনলীবোৰো বিভাজিত কৰে।
3. মাইগ্ৰেইন হ্ৰাস কৰে (Mitigates Migraine):
ভোট জলকীয়া সেৱন মাইগ্ৰেইনৰ ক্ষেত্ৰত উপকাৰিতা দেখাব পাৰে। ইয়াৰ তীক্ষ্ণতাৰ ফলত আপোনাৰ শৰীৰ মাইগ্ৰেইনৰ প্ৰতি সংবেদনশীল হৈ পৰে আৰু বিষৰ সামগ্ৰিক সংবেদন হ্ৰাস হয়।
৪. গাঁঠিৰ বিষৰ পৰা সকাহ দিয়ে (Relieves joint pain):
ভোট জলকীয়াই গাঁঠিৰ বিষৰ পৰা সকাহ দিয়ে। ভোট জলকীয়াৰ কেপচাইচিনৰ শক্তিশালী বিষ-উপশমকাৰী গুণাগুণৰ বাবে, ইয়াক Chemical P হ্ৰাস কৰিবলৈ ছালত প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি, যি হৈছে মগজুলৈ বিষৰ বাৰ্তা কঢ়িয়াই অনা উপাদান। কেপচাইচিনে বিষ নিৰাময়ক হিচাপে কাম কৰে। ইয়াক শ্বিংগল (Shingles) এইচ.আই.ভি. স্নায়ুৰোগ (HIV neuropathy) আৰু অন্যান্য প্ৰকাৰৰ বিষৰ বাবে কাৰ্যকৰীভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
৫. বিপাক উন্নত কৰে / ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে (Improves Metabolism/Promotes weight loss):
মচলাযুক্ত জলকীয়াই আমাৰ শৰীৰত তাপজাত্য প্ৰক্ৰিয়া সৃষ্টি কৰি বিপাকীয় হাৰ বৃদ্ধি কৰে যি তাপ সৃষ্টি কৰে। সেই প্ৰক্ৰিয়াটোৱে শক্তি ব্যৱহাৰ কৰে, আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা অতিৰিক্ত কেল’ৰি হ্ৰাস কৰে। ইয়াৰ উপৰিও, যদি ৰাতিপুৱাৰ আহাৰত ভোট জলকীয়া খোৱা হয়, ভোক বাকী দিনটো দমন কৰা হয় যি অৱশেষত ওজন হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে।
ই আনকি চৰ্বি জমা হোৱাৰ সৈতে যুঁজিবলৈ আপোনাৰ শৰীৰৰ প্ৰ’টিন সলনি কৰিব পাৰে।ওজন হ্ৰাস কৰাৰ বাবে কেপচাইচিনক এক সামগ্ৰিক পদ্ধতি হিচাপেও অধ্যয়ন কৰা হৈছে। ই নিৰ্বাচিত ভাৱে স্নায়ু তন্তু ধ্বংস কৰিব যি পাকস্থলীৰ পৰা মগজুলৈ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰে।
৬. চ’ৰিয়েচিছ দমন কৰে (Quells Psoriasis):
চ’ৰিয়েচিছ হৈছে ছালৰ খজুৱতি হোৱা অৱস্থা যাৰ ফলত ছালৰ কুৎসিত দাগ হয়। ভোট জলকীয়াত থকা উপাদান কেপচাইচিন ক্ৰীমে কোষৰ সংখ্যা যথেষ্ট হ্ৰাস কৰি প্ৰতিলিপি কৰিব আৰু স্বয়ং-ৰোগ প্ৰতিৰোধ ছালৰ ঘা নিৰাময় হোৱাত সহায় কৰিব।
7. কৰ্কট ৰোগৰ বিপদাশংকা হ্ৰাস কৰে (Reduce Cancer Risk):
যিহেতু ভোট জলকীয়াৰ কেপচাইচিনৰ এণ্টি-অক্সিডেণ্ট আৰু এণ্টি-ইনফ্লেমেটৰী গুণ আছে, ইয়াক কৰ্কট-যুঁজাৰু হিচাপে অধ্যয়ন কৰা হৈছে। ই প্ৰষ্টেট কৰ্কট কোষৰ বিকাশ হ্ৰাস কৰে, আনহাতে স্বাভাৱিক কোষবোৰ ক্ষতিগ্ৰস্ত নকৰে।
গৱেষণাই স্তন (Brest), অগ্ন্যাশয় (Pancreatic) আৰু মূত্ৰাশয়ৰ (Bladder) কৰ্কটৰোগৰ বিৰুদ্ধে কাৰ্যকৰী হোৱা বৃহৎ পৰিমাণৰ ভোট জলকীয়া সেৱন কৰাটো দেখুৱায়।
৮. জ্বৰ, কাঁহ আৰু ভেঁকুৰৰ সংক্ৰমণৰ সৈতে যুঁজ দিয়ে (Fight flu, colds and fungal infections):
ভোট জলকীয়াই ফ্লু প্ৰতিৰোধ কৰে। ভোট জলকীয়াবোৰ বিটা কেৰোটিন আৰু এণ্টিঅক্সিডেণ্টেৰে সমৃদ্ধ যি আপোনাৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালীক সমৰ্থন কৰে আৰু চৰ্দি আৰু ফ্লুৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াত সহায় কৰে।
গৱেষণাত দেখা গৈছে যে কেপচাইচিন থকা নাকৰ স্প্ৰেবোৰে ভিৰ হ্ৰাস কৰে। ভোট জলকীয়া গ্ৰহণৰ পৰা শৰীৰৰ উষ্ণতা বৃদ্ধি হোৱাৰ ফলত নোৰোভাইৰাছ (চৰ্দি), ফ্লু ভাইৰাছৰ সৈতে যুঁজ দিয়াত ৰোগ প্ৰতিৰোধ প্ৰণালী কাৰ্যকৰী হয়।
ভোট জলকীয়া সেৱনে ভেঁকুৰৰ বীজাণু হ্ৰাস কৰি 16 টা ভেঁকুৰৰ প্ৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়ে।
৯. উশাহৰ দুৰ্গন্ধ প্ৰতিহত কৰে(Prevent bad breath):
উশাহৰ দুৰ্গন্ধ প্ৰতিহত কৰাত ভোট জলকীয়াৰ উপকাৰিতা দেখা যায়। ভোট জলকীয়াৰ গুৰি খোৱাটোৱে আপোনাৰ উশাহৰ গোন্ধ উন্নত কৰি আপুনি উশাহ লোৱা বায়ুৰ বাবে বীজাণুনাশক হিচাপে কাম কৰে।
10. এলাৰ্জি প্ৰতিৰোধ কৰে (Prevent Allergies):
মৌমাখিৰ পৰাগ এলাৰ্জি, ভোট জলকীয়াৰ কেপচাইচিনৰ প্ৰদাহ-প্ৰতিৰোধী লাভালাভৰ বাবে, ভোট জলকীয়াই এলাৰ্জি আৰু এলাৰ্জিৰ পৰা লক্ষণবোৰ প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
Read Also: জিলমিলৰ উপকাৰিতা আৰু ব্যৱহাৰ – Benefits of Jilimili
ভোট জলকীয়াৰ ব্যৱহাৰ (Uses of Bhut Jolokia)
ভোট জলকীয়া খাদ্য আৰু মচলা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ভোট জলকীয়াক সতেজ আৰু শুকান দুয়োটা ৰূপত তৰকাৰী, আচাৰ আৰু চাটনি বনাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াক গাহৰিৰ মাংস বা শুকান বা কিণ্বিত (Fermented) মাছৰ সৈতে জনপ্ৰিয়ভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ভোট জলকীয়াক গুৰি হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু ইয়াৰ গুৰি ভিন্ন ধৰণৰ ব্যঞ্জন তৈয়াৰ কৰোঁতে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। উত্তৰ-পূব ভাৰতত, বনৰীয়া হাতীক দূৰত্বত ৰখাৰ বাবে সুৰক্ষা সতৰ্কতা হিচাপে ভোট জলকীয়াবোৰ বেৰত লেপন কৰা হয় বা ধোঁৱা বোমাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।
পাৰ্শ্বক্ৰিয়া (Side effects of Bhut Jolokia)
অত্যধিক পৰিমাণে ভোট জলকীয়া গ্ৰহণ কৰাৰ ফলত হোৱা পাৰ্শ্বক্ৰিয়া কিছুমান হ’ল:
- পেটৰ বিষ; মৃদু অস্বস্তিৰ পৰা যন্ত্ৰণাত দুগুণ হোৱালৈকে যিকোনো বস্তু আৰু ই কেইবা ঘণ্টা ধৰি চলিব পাৰে।
- চিজাৰ (Seizures); এইটো আপোনাৰ প্ৰণালীৰ বাবে ইমান আচৰিত যে মানুহৰ বাবে হাইপাৰভেণ্টিলেট (Hyperventilate) কৰাটো যথেষ্ট সচৰাচৰ হয়। আৰু বেয়া ক্ষেত্ৰত, ই আনকি চিজাৰৰ কাৰণো হ’ব পাৰে।
- আপোনাৰ খাদ্যনলীত ছিদ্ৰ কৰিব পাৰে; কিছু সময়ৰ আগৰ কথা এজন ল’ৰা আছিল যিয়ে এটা বাৰ্গাৰ খাইছিল য’ত এটা ভোট জলকীয়াৰ পিউৰি(puree) আছিল। আৰু ইয়াৰ পিছত তেওঁৰ কাহ আৰু পুকিং হোৱাৰ ফলত ডিঙিত এক ইঞ্চি দীঘল ফুটা এটা ছিঙি পেলাইছিল।
- এনাফিলেক্টিক শ্বক (Anaphylactic shock) আদি।
যিকোনো সামগ্ৰীৰে অত্যাধিক ব্যৱহাৰে স্বাস্থ্যৰ অৱনতি ঘটাব পাৰে। সেইদৰে ভোট জলকীয়াৰ যিদৰে বহু উপকাৰিতা আছে তেনেদৰে কিছু অপকাৰীতাও আছে । সেয়হে আমি ভোট জলকীয়াৰ উপকাৰিতা আৰু অপকাৰী সমূহলৈ লক্ষ্য ৰাখি ইয়াক নিয়মীয়াকৈ সঠিক পৰিমাণত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত আৰু ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
সামৰণি
উক্ত প্ৰৱন্ধটিৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চয় ভোট জলকীয়াৰ এক সম্যক পৰিচয় পালে। ভোট জলকীয়াৰ উপকাৰিতা, ব্যৱহাৰ, উপাদান, ভিন্ন ভাষিক নাম, অপকাৰীতা তথা অনান্য গুণাগুণৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালে। আশা কৰোঁ উক্ত প্ৰৱন্ধটিত উল্লেখ থকা তথ্য সমূহে আপোনালোকক বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাত ভিন্ন ধৰণে উপকৃত কৰিব। ধন্যবাদ!
Author: Mahezubin Saikia